kolan, z ozdobną taśmą naszytą tuż pod kolanem.

Większość zachowanych przykładów, datowanych na okres po X wieku pochodzi ze Skandynawii, Finlandii, Polski, Rosji, i z bogatych królewskich i kościelnych grobowców z całej Europy. Skarpeta wykonana techniką naalbinding, datowana na późne Średniowiecze została znaleziona w Upsali, Szwecja. Technika ta była znana w północnej Europie, oraz w górzystych rejonach Centralnej Azji, gdzie jest z powodzeniem stosowana do dzisiaj. Ostatnie odnalezione w Szkocji egzemplarze datuje się na XVIII wiek!

Technika

Technika naalbinding'u, jak każde wikińskie rękodzieło, może początkowo wydawać się zarówno praco- jak i czasochłonna. Jednak po opanowaniu podstawowego splotu (a jest ich ponad tysiąc odmian!...) możemy utkać sobie całkiem zgrabne skarpetki lub rękawiczki w stosunkowo krótkim czasie. Aby wykonać skarpetę techniką naalbinding będzie potrzebna igła o tępym czubku z dużym uchem (taka, jak do haftu krzyżykowego lub gobelinowego) i nić wełniana. Najlepiej, jeżeli będziemy się posługiwać grubą igłą kościaną, jezeli nie dysponujemy takową, spróbujmy pracować drugą stroną igły metalowej, czyli wbijać ją "uchem", nie czubkiem. Im grubszej

wełny użyjemy tym grubszą skarpetę wykonamy. Pamiętajmy jednak, że w grubych wełnach nić ma tendencję do rozplatania się na pojedyncze włókna, z których została spleciona, i będzie nam bardzo trudno rozróżnić poszczególne pętelki. Prawdopodobnie najtrudniejszym etapem w naalbinding'u jest zrobienie pierwszego rzędu pętelek wokół pierwszego 'oczka'. Poniżej krótki kurs naalbindingu:

1. Najpierw odetnij nić długości około 50cm i na jednym końcu zrób pętelkę, a drugim końcem nawlecz igłę. Pętelka nie powinna być większa niż obwód końcówki Twego małego palca.
2. Trzymaj pętelkę za miejsce zaciśnięcia węzła kciukiem i palcem wskazującym lewej ręki (przy założeniu, że jesteś praworęczny) a prawą ręką przeprowadź igłę z nicią od góry przez pętelkę, wyciągając ją przez środek nowo powstałej pętelki. Ciągnij nić do momentu, aż nowa pętelka będzie rozmiarów poprzedniej.
3. Teraz trzymaj pierwszą i drugą pętelkę przy pomocy kciuka i palca wskazującego lewej ręki, a prawą ręką zrób kolejną pętlę, ponownie wkładając igłę od góry w środek pierwszej pętelki i wyciągając ją przez środek trzeciej i drugiej pętelki.
4. Mocno trzymaj nową pętlę. Teraz jesteśmy gotowi na wykonanie pierwszego ściegu właściwego: wykonaj następną pętlę jak poprzednio, wbijając igłę od góry w środek pierwszej pętelki, lecz tym razem wyciągnij ją przez środek przedostatniej pętelki (czyli drugiej z kolei). Od tego momentu praca powinna pójść już łatwiej.
5. Powtórz ostatni etap.
6. Kontynuuj aż będziesz mieć wiele pętelek wyrobionych wokół pierwszej pętli.
7. Wyrobiłeś już pierwszy rządek. Następny musi powstać w oparciu o ten pierwszy - wbij igłę w pierwszą pętelkę pierwszego rzędu (drugą w kolejności wykonywania robótki) i wyciągnij ją z powrotem przez środek przedostatniej pętelki w rządku (tak, jak zazwyczaj.)
8. Jeżeli chcesz rozszerzyć robótkę musisz robić po dwie nowe pętelki w każdą pętlę z poprzedniego rzędu.

Jeżeli skończy Ci się nitka, po prostu dowiąż nowy kawałek do końcówki starego. W miarę narastania nowych rządków wykonasz owalny kawałek tkaniny, zakrywający czubki palców (jeżeli robisz akurat skarpetę). Teraz na razie nie ma potrzeby wyrabiania dwóch pętelek w jedno oczko, wystarczy po jednej pętli. Po kilku rządkach Twoja skarpeta zacznie nabierać kształtu. Jeśli musisz zwiększyć trochę rozmiar, np.: na podbiciu stopy, co dziesięć oczek wyrób dwie pętelki w jedno oczko. Jeżeli chcesz zmniejszyć rządek, opuść jedno oczko, nie wyrabiaj w nim nowej pętelki. Kiedy dojdziesz do pięty, musisz osobno wyrobić kawałek skarpety i połączyć obydwie części, lub dodawać oczka w miarę przyrastania robótki. Jeżeli robisz podkolanówki, część ponad kostką możesz dorobić naalbindingiem. Lecz bardziej prawdopodobne, że zastosujesz inną metodę pracy z włóczką wełnianą, zwaną "sprang", ale o tym w kolejnym artykule.